W centrum zainteresowania pracowników bibliotek pedagogicznych jest proponowana przez MEN nowelizacja rozporządzenia Ministra Edukacji narodowej z dnia 28 lutego 2013 roku w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych bibliotek pedagogicznych (Dz. U z 2013 r. , poz. 369) wraz z uzasadnieniem
Propozycja zmian w rozporządzeniu w sprawie zasad działania publicznych bibliotek pedagogicznych budzi wiele kontrowersji. Dyskusje absorbujące nauczycieli bibliotekarzy, przyjmują różną formę, co widać przeglądając zasoby internetu.
Zachęcam środowisko bibliotekarskie do pochylenia się nad treścią obecnego aktu prawnego, dotyczącego bibliotek pedagogicznych i zapisem proponowanych zmian wraz z uzasadnieniem- celem wyrobienia sobie własnej opinii oraz przesyłania swoich uwag i przemyśleń.
Państwa głosy oraz opinie Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, Konferencji Dyrektorów Bibliotek Pedagogicznych i dałby Bóg Towarzystwa Nauczycieli Bibliotekarzy Szkół Polskich (jeśli nie jest za późno, by trafiło na listę organizacji) będą ważne przy formułowaniu ostatecznych zapisów rozporządzenia.
Sprawa jest ważna i pilna, ponieważ proponowana regulacja będzie obowiązywać od 1 stycznia 2016 roku tj. z dniem, kiedy organizowanie i prowadzenie wspomagania szkół, placówek oraz bibliotek szkolnych przez biblioteki pedagogiczne zacznie być dla książnic pedagogicznych zadaniem obowiązkowym.
Kadra bibliotek pedagogicznych, szczególnie kadra kierownicza, odpowiadająca za realizację zadań statutowych w najbliższym roku szkolnym, już dzisiaj powinna wiedzieć, jak ma wyglądać aktywność bibliotek pedagogicznych w nowym modelu wspomagania szkół i placówek w 2016 roku.
Osobiście z satysfakcją przyjmuję fakt, że bibliotekom pedagogicznym pozostawiono miejsce wśród placówek wspierających pracę podmiotów polskiej oświaty- obok placówek doskonalenia nauczycieli i poradni psychologiczno-pedagogicznych.
Zapis §1 ust. 2, pkt 2 określający zakres obowiązków bibliotek pedagogicznych w obszarze organizowania i prowadzenia wspomagania do „
szkół i placówek w wykorzystaniu technologii informacyjno-komunikacyjnej w realizacji zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych” oraz „
bibliotek szkolnych w zakresie organizacji i zarządzania biblioteka szkolną”, jest zamknięciem katalogu zadań bibliotek pedagogicznych w nowym systemie doskonalenia, jak czytamy w „Ocenie skutków regulacji”
http://legislacja.rcl.gov.pl/docs//501/12275305/12301934/12301935/dokument177558.pdf , zbliżającym je do specyfiki pracy bibliotek pedagogicznych.
Propozycja MEN, ograniczająca zakres zadań bibliotek pedagogicznych na rzecz wspomagania szkół do zadań spójnych z działalnością statutową bibliotek pedagogicznych wynika zarówno oczekiwań środowiska bibliotek pedagogicznych, artykułowanych przez Konferencję Dyrektorów Bibliotek Pedagogicznych oraz z rekomendacji dwóch badań, przeprowadzonych na zlecenie ORE.
Moim zdaniem propozycja MEN, zawężająca naszą przyszłą aktywność na rzecz wspomagania szkół i doskonalenia nauczycieli do wspomagania bibliotek szkolnych oraz szkół i placówek w wykorzystaniu TIK, czyni ją dla wielu bibliotek możliwą do wykonania.
Wcześniejszy bardziej ogólnikowy zapis budził obawy, że nie poradzimy sobie z tak wieloma nowymi zadaniami, sformułowanymi analogicznie w innych placówkach wspomagania. Były obawy o szczupłość kadr i brak kompetencji oraz odległą perspektywę ich nabywania przez nauczycieli bibliotekarzy BP (podobne głosy płynęły z PPP).
W proponowanych zmianach rozporządzenia wykorzystane zostanie również nasze doświadczenie w zakresie sieciowania nauczycieli bibliotekarzy bibliotek szkolnych oraz wspomaganie doskonalenia nauczycieli w zakresie stosowania TIK w procesie nauczania i uczenia się. Z obserwacji wiem, że działania te są już wdrażane w wielu bibliotekach pedagogicznych w kraju.
Mimo, że jestem zwolenniczką utrzymania wcześniejszego zapisu §1 ust. 2, pkt 2, lit.a i b - to nie demonizowałabym zmiany zapisu dotyczącego organizacji i zarządzania biblioteką szkolną. Termin ten znaczy wiele, szczególnie dla chcącego znaleźć argumenty przemawiające za aktywnością we wspomaganiu rozwoju biblioteki szkolnej. Definiując terminy: ”zarządzanie” oraz „organizacja” uwzględnić można wszystkie „puzzle”, które składają się na pracę biblioteki szkolnej, wymaga to tylko przywołania wielu definicji.
Mam innej natury watpliwości…
Moim zdaniem nowe zapisy rozporządzenia będą jednak wymuszały przeformułowanie (nie odrzucenie!) procedur, które poznawaliśmy na 14 dniowym szkoleniu, przygotowującym kadry placówek wspomagania do zadań analogicznych, jak czynności SORE projektowych. Będą obligowały do pamiętania, że wspomaganie szkoły w stosowaniu TIK lub biblioteki szkolnej w zakresie organizacji i zarządzania nie powinno przeszkadzać procesowemu rozwojowi szkoły, koordynowanemu przez innego pracownika placówki doskonalenia lub poradni psychologiczno-pedagogicznej, a wręcz przeciwnie raczej być z nim spójne. Co nie znaczy, że nie może być robione w szkole, w której nie jest realizowany proces wspomagania jej całościowego rozwoju- tak myślę.
Trzeba sobie też będzie odpowiedzieć na pytania: W jakich okolicznościach zdecydować się na wspomaganie szkoły w zakresie TIK oraz organizacji i zarządzania biblioteką szkolną? Kiedy zaproponować diagnozę potrzeb, czy dokonać pogłębionej diagnozy? Czy tylko na prośbę dyrektora szkoły, mającej problemy z zarządzaniem oraz organizacją biblioteki szkolnej lub upowszechnianiem TIK w praktyce szkolnej- w pracy uczniów i nauczycieli czy może wyjść do dyrektora z oddolną propozycją? Jak zaplanować proces wspomagania bazując na 14-dniowym, modułowym szkoleniu dedykowanym do placówek wspomagania?
Zastanawiam się, jak pogodzić wydzielenie, oczywiście w dużym uproszczeniu, problemów TIK oraz organizacji i zarządzania biblioteką szkolną z kompleksowego planu wspomagania rozwoju szkoły, by nie zgubić kompleksowego podejścia do jej rozwoju.
Nie da się bowiem przeprowadzić działań, mających poprawić jakość pracy szkoły lub placówki, jedynie w odniesieniu do umiejętności stosowania TIK w szkole lub potrzeb bibliotek szkolnych w zakresie organizacji i zarządzania, bez umocowania tegoż w kontekście kompleksowego planowania rozwoju całej szkoły i w planie wspomagania jej rozwoju.
Jakie zadania będzie miał po nowelizacji rozporządzenia nauczyciel bibliotekarz - ekspert specjalista od TIK lub organizacji i zarządzania biblioteką szkolną, a jakie koordynator rozwoju biblioteki szkolnej i koordynator procesu podniesienia jakości stosowania TIK w szkole, którzy będą odpowiadać za proces opisany w ust. 4 tj. od diagnozy, poprzez zaplanowanie działań po ewaluacje i wnioski. Co mówić dyrektorom szkół?
Pytania te wynikają z osobistej praktyki, z realizacji kilku oddolnych, poza projektowych inicjatyw na rzecz nowego modelu wspomagania w ciągu ostatnich 2 lat- koordynowania sieciami i procesowego wspomagania trzech szkół.
Mam nadzieję, że niebawem znajdę odpowiedź na swoje wątpliwości. Ufam bowiem, że wraz z projektowanymi zmianami rozporządzenia o bibliotekach pedagogicznych pojawią się propozycje szkoleń ORE, które pozwolą warsztatowo przepracować model wspomagania utrzymany w zapisach ust. 4 w kontekście realizacji zadań przypisanych jedynie bibliotekom pedagogicznym.
Komentarze